ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC LÊN SỰ SINH TRƯỞNG VÀ KHẢ NĂNG TÍCH LŨY HOẠT CHẤT SAPONIN THÔNG QUA NUÔI CẤY MÔ SẸO VÀ CÂY SÂM NGỌC LINH (PANAX VIETNAMENSIS HA ET GRUSHV.) IN VITRO

Abstract

Trong nghiên cứu này, ảnh hưởng của ánh sáng đơn sắc lên sự khởi tạo và tăng sinh của mô sẹo, cũng như sự sinh  trưởng, phát  triển và khả năng  tích  lũy hoạt chất saponin  trong cây sâm Ngọc Linh (Panax vietnamensis Ha et Grushv.) nuôi cấy in vitro đã được nghiên cứu. Các mẫu mô sẹo và cây được nuôi cấy dưới 5 loại ánh sáng khác nhau: 100 % ánh sáng xanh, 100 % ánh sáng đỏ, ánh sáng xanh và ánh sáng đỏ kết hợp với tỉ lệ 50 : 50, 30 : 70, 20 : 80; ánh sáng huỳnh quang được sử dụng làm đối chứng. Kết quả cho thấy trọng lượng tươi và trọng lượng khô của mô sẹo  thu được  là cao nhất (tương ứng 0,274 và 0,030 g) khi các mẫu  lá được nuôi cấy dưới ánh sáng ánh sáng xanh và ánh sáng đỏ kết hợp với tỉ lệ 50 : 50. Quá trình tăng sinh mô sẹo hiệu quả nhất khi các mô sẹo được nuôi cấy dưới điều kiện chiếu sáng là ánh sáng xanh và ánh sáng đỏ kết hợp với  tỉ  lệ 50  : 50, với  trọng  lượng  tươi và  trọng  lượng khô của mô  sẹo  là  lớn nhất (tương ứng 0,748 và 0,064 g). Ánh sáng xanh và ánh sáng đỏ kết hợp với tỉ  lệ 50  : 50 cũng  là nguồn sáng thích hợp nhất cho sự sinh trưởng và phát triển của cây sâm Ngọc Linh nuôi cấy in vitro. Kết quả phân tích HPLC cho thấy ánh sáng đã tác động khác nhau đến sự tích lũy saponin trong mô  sẹo và cây  sâm Ngọc Linh nuôi cấy  in vitro. Các cây được nuôi cấy dưới ánh  sáng huỳnh quang cho sự tích lũy saponin là cao nhất (0,2422 % Rb1 và 0,7081 % MR2).